Vào ngày 4 tháng 1 năm 2010, thế giới đã thay đổi mãi mãi khi tòa nhà chọc trời (tòa nhà siêu cao tầng – megatall) Burj Khalifa được khánh thành. Mọi người đều cho rằng trong một vài năm nữa thôi, tòa nhà này sẽ bị soán ngôi bởi một tòa nhà khác, cao hơn và lớn hơn nữa.
Nhưng 12 năm sau, thậm chí không có bất kỳ tòa nhà nào có thể tiệm cận đến ngai vàng của Burj Khalifa – tòa nhà chọc trời cao nhất thế giới. Trên thực tế thì đối thủ gần nhất của Dubai là Trung Quốc – đã hoàn toàn bỏ cuộc và thực hiện lệnh cấm xây dựng các tòa nhà siêu cao tầng. Vậy điều gì đã khiến cho niềm đam mê xây dựng tòa nhà chọc trời, với kiến trúc vách kính lấp lánh của nhân loại bỗng chốc “tan thành mây khói”?
Có phải thời điểm hiện tại đã là sự kết thúc của những tòa nhà chọc trời siêu cao hay không?
Cuộc cạnh tranh để xây dựng những tòa nhà chọc trời cao nhất thế giới là một xu hướng ganh đua chỉ mới bắt đầu trong thời kỳ văn minh công nghiệp của loài người. Kim tự tháp Giza là kiến trúc cao nhất thế giới trong suốt 3800 năm, mà không có bất kỳ sự cạnh tranh nào.
Những người tiên phong
Sau đó thì châu Âu đã trở thành những người khởi xướng trong việc xây dựng các tòa nhà chọc trời, bắt đầu chủ yếu với các thánh đường. Kim tự tháp Giza (cao 138,8m) lần đầu tiên bị vượt qua bởi thánh đường Lincoln (147m) ở Anh vào năm 1311.
Tiếp đó một lần nữa vào năm 1439 bởi thánh đường Strasbourg (142m) ở Pháp.
Cuộc đua danh hiệu
Khi bước sang thế kỷ XX, các tòa nhà chọc trời ra đời thì trò chơi vương quyền “tòa nhà cao nhất thế giới” mới bắt đầu trở nên gay gắt. Theo Wikipedia, thì nhà chọc trời được hiểu là những tòa nhà có hơn 40 tầng, cao trên 150m.
Tòa nhà chọc trời đầu tiên được xây dựng là Home Insurance Building ở Chicago, bang Illinois, Mỹ vào năm 1884. Đó là một thành tựu to lớn, nó đã thay đổi đường chân trời của chúng ta mãi mãi. Sau đó thì tòa thị chính Philadelphia (167m) là tòa nhà cao nhất thế giới vào đầu thế kỷ thứ XX với chiều cao là 167m, và chỉ có 9 tầng.
Nhưng khi chúng ta tiến gần hơn đến thiên niên kỷ thứ 3, con số đó đã bị vượt qua gấp 3 lần với việc hoàn thành tòa tháp đôi Petronas ở Malaysia (451.9m). Từ năm 1908 đến năm 1999, các tòa nhà cao nhất thế giới đều nằm ở New York hoặc Chicago. Nhưng vào đầu thế kỷ thứ XXI, cuộc chạy đua đã dịch chuyển khỏi phương Tây và bùng nổ tại châu Á và Trung Đông.
Kích thước của các tòa nhà đã ở cái tầm mà các thế hệ trước không bao giờ có thể nghĩ tới.
Để chứng minh loài người đã đi được bao xa thì Burj Khalifa có số tầng nhiều hơn gấp 18 lần số tầng của tòa thị chính Philadelphia, với 165 tầng.
Mặc dù Burj Khalifa vẫn là đang là tòa nhà cao nhất hiện nay nhưng vị thế là tòa nhà siêu lớn “MegaTall Building” duy nhất trên thế giới thì chỉ duy trì được có 2 năm mà thôi.
| Hạng | Tòa nhà chọc trời | Thành phố | Quốc gia | Chiều cao | ft | Số tầng | Hoàn thành |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Burj Khalifa | Dubai |  |
828 m | 2.717 | 192 | 2010 |
| 2 | Merdeka 118 | Kuala Lumpur |  |
678,9m | 2.227 | 123 | 2022 |
| 3 | Tháp Thượng Hải | Thượng Hải |  |
632 m | 2.073 | 133 | 2015 |
| 4 | Tháp đồng hồ Abraj Al-Bait | Mecca |  |
601 m | 1.972t | 123 | 2012 |
| 5 | Trung tâm Tài chính Bình An | Thâm Quyến | |
599 m | 1.965t | 120 | 2017 |
| 6 | Lotte World Tower | Seoul |  |
554,5 m | 1.819 | 123 | 2017 |
| 7 | Trung tâm Thương mại OneWorld | New York |  |
541,3m | 1.776 | 109 | 2014 |
Megatall skyscrapers
Một tòa nhà được coi là MegaTall Building hay megatall skyscrapers khi nó có chiều cao trên 600m. Tòa nhà thứ hai đứng chung mâm với Burj Khalifa đó là Tòa tháp Hoàng gia Abraj Al-Bait (hay Tháp đồng hồ Khách sạn hoàng gia Mecca) ở Ả rập Xê út cao 601m, được hoàn thành vào năm 2012.
3 năm sau thì Tháp Thượng Hải được dựng lên, và mới đây nhất là Merdeka 118 – tòa nhà cao nhất Đông Nam Á ở Malaysia, cũng đã gia nhập câu lạc bộ những tòa nhà chọc trời megatall. Chúng đều có kiến trúc vách kính mặt dựng độc đáo, phản chiếu ánh sáng Mặt Trời rực rỡ.
Nhưng tại sao chúng ta lại phải xây dựng những tòa nhà cao như vậy?
- Những tòa nhà chọc trời ban đầu được xây dựng vì những lý do vô cùng thực tế khi quỹ đất ở ngày càng thiếu thốn. Nhà càng cao thì sẽ càng có nhiều không gian cho nhân viên hoặc cư dân đến sinh sống.
- Các tòa nhà chọc trời mọc lên cũng ngăn cản quá trình đô thị hóa tiếp tục tràn về nông thôn, nếu không đủ quỹ đất để chứa tất cả mọi người.
- Nó giải quyết nhu cầu về chỗ ở và kinh doanh cho rất nhiều người trên một diện tích đất nhỏ, qua đó giảm bớt mật độ xây dựng.
Đó là những lý do rất chính đáng.
Song cũng có nhiều mặt hạn chế đằng sau và không đơn giản một chút nào. Các tòa nhà cao tầng và siêu cao tầng hiện nay hầu hết đều thiên về tính biểu tượng, và việc sở hữu danh hiệu tòa nhà cao nhất thế giới phản ánh sự thịnh vượng và vị thế của quốc gia trên trường quốc tế, hơn là một nỗ lực để giải quyết các nhu cầu về nhà ở và văn phòng.
Những tòa nhà chọc trời ở New York thường là được xây bởi các tài phiệt tư nhân, nhưng những cái ở châu Á lại thường được trả tiền bởi các Chính phủ.
Chúng ta hãy xem xét kỹ lưỡng hơn những tòa nhà chọc trời đã và đang giữ kỷ lục.
Burj Khalifa
Một trong những thống kê đáng ngạc nhiên nhất là gần 1/3 tòa tháp hiện không có người ở. Theo Hội đồng về các tòa nhà cao tầng và môi trường sống đô thị – CTBUH, Burj Khalifa là tòa nhà cao hơn 800m nhưng chỉ có khoảng 600m là có thể ở được và đây là lý do tại sao CTBUH đặt ra cụm từ “Vanity Hight” – “chiều cao ảo”.
Nó đề cập đến chiều cao của một tòa nhà và chiều cao thực tế của không gian có thể sử dụng trên tòa nhà.
Tháp đôi Petronas
Khi tháp Petronas vượt qua tháp Sears (giờ mang tên Willis Tower) vào năm 1998, phần nóc của Petronas thực ra còn thấp hơn 60m nếu so với tháp Sears. Và thực tế Burj Khalifa chỉ cao hơn tháp Thượng Hải 2m về chiều cao thực dụng.
CTBUH đã nói rằng một tòa nhà có chiều cao từ 50% trở lên không thể được sử dụng thực tế thì đó là một tòa Tháp, chứ không phải là một tòa Nhà, để được xếp hạng là tòa nhà cao nhất thế giới.
Tháp ở đây có thể bao gồm các tháp truyền hình (ví dụ như Tokyo Skytree). Công bằng mà nói thì kể cả có chiều cao ảo, thì các tòa nhà siêu cao có một chức năng thiết thực là thu hút khách du lịch, đặc biệt là Burj Khalifa. Cũng phải thôi, có rất nhiều người muốn lên đó để ngắm cảnh, hay check in dù chỉ một lần.
Đó cũng là lý do thế giới đều biết đến Dubai hay UAE là thiên đường của giới thượng lưu và người ta đổ xô đến đây để chiêm ngưỡng sự phồn hoa giàu có của xứ Ả rập.
Dự đoán và thực tế
Hiện nay trên thế giới chỉ có 4 tòa nhà được xếp hạng là MegaTall Building, nhưng con số này thấp hơn rất nhiều nếu so với các dự đoán trước đây. Vào năm 2012, CTBUH đã xuất bản một bài báo có tên là “20 tòa nhà cao nhất thế giới vào năm 2020”, bài báo này dự đoán ít nhất sẽ có 8 tòa nhà siêu lớn.
Nhưng thực tế năm 2020 chỉ có 3 tòa mà thôi.
Lý do là ở mức độ phức tạp cực kỳ cao để thi công một tòa nhà chọc trời siêu cao tầng. Khi tòa nhà chọc trời đầu tiên được xây thì điều cần thiết duy nhất là cấu trúc khung xương bằng thép hình chữ nhật – nó được gọi là “Bộ khung Chicago”, và đó là cách áp dụng lên tòa Home Insurance vào cuối thế kỷ XIX.
Việc xây dựng khung thép hình chữ nhật có những nhược điểm không thể giải quyết được, nó giống như là trò chơi rút gỗ jenga. Càng lên cao thì tòa nhà càng yếu đi khiến bạn không thể tiếp tục xây cao thêm, và chúng sẽ không thể chịu được gió lớn hay động đất. Các kỹ sư cần phải tính toán lại về cách làm sao để xây dựng được các tòa nhà cao hơn.
Kỹ thuật xây dựng tòa nhà chọc trời
Vào giữa thế kỷ thứ XX, một người gốc Bangladesh tên là Fazlur Rahman Khan đã phát minh ra một kỹ thuật xây dựng mới khiến ông được gọi là “Albert Einstein của kỹ thuật kết cấu”.
Kết cấu đó chính là các dầm thép hình ống trên mỗi tầng sẽ được kết nối với các dầm sàn ngang. Các dầm thép này có khả năng hấp thụ chấn động và chống lại gió bão một cách vững chãi. Điều này cho phép chúng ta chinh phục các tầng cao. Kỹ thuật của Khan đã trở thành khuôn mẫu cho các tòa nhà chọc trời sau này. Fazlur Rahman Khan thậm chí đã trực tiếp thiết kế tháp Sears ở Chicago.
Còn đối với hạng mục tòa nhà MegaTall thì cần phải có các chỉnh sửa và đổi mới bổ sung.
Nó được thực hiện vào năm 2004 tại Hàn Quốc với tòa nhà Samsung Tower Palace 3 được thiết kế bởi Skidmore, Owings and Merrill. Đây là một công ty kiến trúc mà Khan làm việc.
Tòa nhà này có một hệ thống cột chống với 1 ở chính giữa và 3 cánh nhô ra. Hình dạng này làm trọng lượng của mỗi cánh được gánh bởi 2 cánh còn lại. Trục chính giữa trung tâm đóng vai trò hỗ trợ bổ sung. Thiết kế này sau đó đã được ứng dụng lên Burj Khalifa. Và đó là lý do tại sao nó có hình chữ Y, hay hình lục giác.
Tháp Thượng Hải thực chất là 9 tòa nhà hình trụ xếp chồng lên nhau, và được bao bọc bên ngoài bởi một lớp vách kính mặt dựng.
Tháp Hoàng gia Abraj Al-Bait (Tháp đồng hồ Khách sạn hoàng gia Mecca) là 7 tòa nhà nằm chồng lên nhau. Rộng nhất là ở dưới cùng để hỗ trợ chịu lực tốt nhất.
Vậy có vẻ như, chúng ta đã có đầy đủ công nghệ và kinh nghiệm để xây dựng các tòa nhà chọc trời còn cao hơn nữa.
Nhưng tại sao các tòa nhà chọc trời megatall được hoàn thành lại ít hơn nhiều so với dự đoán trước đây?
Để biết đáp án cho câu hỏi này, mời các bạn và quý vị đón đọc phần 2 tại đây.
Hiện nay nhu cầu xây dựng các tòa nhà cao tầng ở Việt Nam vẫn rất cao, nhưng chúng không phải là các tòa nhà chọc trời siêu cao tầng megatall. Tất nhiên thiết kế vách nhôm kính đẹp mắt và độc đáo vẫn được áp dụng triệt để. Những sản phẩm nhôm kính chất lượng cao luôn có sẵn tại nhà thầu Toàn Cầu.
Quý khách cần tư vấn giải pháp thiết kế, thi công, báo giá các SẢN PHẨM NHÔM KÍNH. Hãy liên hệ ngay với:
- Trụ sở chính: LK 12 – 31 Khu đô thị mới Văn Khê, P. La Khê, Q. Hà Đông, Hà Nội.
- VPGD: Tầng 20, Tòa CT2 The Pride, Nguyễn Thanh Bình, P. La Khê, Q. Hà Đông, Hà Nội.
- Tel: 0243 202 9998, 0243 202 9996.
- Hotline: 0902 50 1185.
- Email: contact@toancauinvest.vn
Đội ngũ Chuyên gia Xây dựng và thợ thi công lành nghề, tận tâm, nhiệt huyết với nhiều năm kinh nghiệm.
Ghi dấu ấn, hoàn thiện nhiều công trình, dự án tại Hà Nội, TP. HCM và nhiều tỉnh thành trên toàn quốc.